Βαθμοί και Παραθετικά Επιθέτων

• Οι βαθμοί των επιθέτων είναι τρεις: ο θετικός, ο συγκριτικός και ο υπερθετικός.
• Το συγκριτικό και το υπερθετικό ενός επιθέτου μαζί λέγονται με ένα όνομα παραθετικά του επιθέτου.
• Τα παραθετικά των επιθέτων σχηματίζονται ή με μία λέξη (μονολεκτικά) ή με δύο (περιφραστικά).

• Οι πιο συνηθισμένες καταλήξεις είναι: για το συγκριτικό: -τερος,- τέρα, - τερον , για το υπερθετικό: -τατος, - τάτη, - τατον

Παραδείγματα:   ξηρός-ξηρότερος-ξηρότατος

                            βαρύς-βαρύτερος-βαρύτατος

                            ἀληθής-αληθέστερος-αληθέστατος

                            μέλας-μελάντερος-μελάντατος

                            χαρίεις-χαριέστερος-χαριέστατος

                            ἄχαρις-ἀχαρίστερος-ἀχαρίστατος

• Τα παραθετικά που σχηματίζονται με τις παραπάνω καταλήξεις είναι δευτερόκλιτα, τρικατάληκτα με τρία γένη. 
• Τα παραθετικά των δευτερόκλιτων επιθέτων διατηρούν το χαρακτήρα του θετικού ''ο'' , όταν προηγείται συλλαβή φύσει ή θέσει μακρόχρονη ενώ τον εκτείνουν σε ''ω'' ,όταν προηγείται συλλαβή βραχύχρονη.  π.χ πτωχός-πτωχότερος-πτωχότατος , νέος-νεώτερος-νεότατος

• Τα παραθετικά κάποιων επιθέτων διαμορφώνουν τις καταλήξεις τους από αναλογία προς τα παραθετικά άλλων επιθέτων.
  
  Τα τριτόκλιτα επίθετα σε -ων -ον και τα επίθετα ἄκρατος, ἄσμενος, ἐρρωμένος και πένης σχηματίζουν τα παραθετικά τους κατα τα παραθετικά των σιγμόληκτων επιθέτων σε -ης, ες
  π.χ σώφρων-σωφρονέστερος-σωφρονέστατος/ πένης-πενέστερος-πενέστατος

          Το επίθετο ἀπλοῦς και τα συνηρημένα επίθετα της β' κλίσης με β'συνδετικό το όνομα νοῦς σχηματίζουν τα παραθετικά τους σε -ούστερος -ούστατος
           π.χ απλοῦς- ἀπλούστερος-ἀπλούστατος

           Τα μονοκατάληκτα επίθετα σε ἅρπαξ, βλάξ, λάλος, κλέπτης, πλεονέκτης σχηματίζουν τα παραθετικά τους σε -ίστερος,-ίστατος
           π.χ ἅρπαξ- ἁρπαγίστερος-ἁρπαγίστατος, λάλος-λαλίστερος-λαλίστατος
          Το επίθετο παλαιός σχηματίζει τα παραθετικά του με θέμα το επίρρημα παλαί σε -αίτερος, -αίτατος :παλαιός-παλαίτερος-παλαίτατος. Ανάλογα με αυτό σχηματίζουν τα παραθετικά τους και τα επίθετα γεραιός και σχολαῖος και ορισμένα επίθετα σς -ος: ἴσος, ὄψιος, πρῷος, εὔδιος, ἥσυχος, ἴδιος και φίλος

• Σε μερικά επίθετα λείπει ο θετικός βαθμός ή και ένας από τους δύο άλλους βαθμούς. Τα παραθετικά των επιθέτων αυτών λέγονται ελλειπτικά παραθετικά. Τα περισσότερα από αυτά παράγονται από επιρρήματα, προθέσεις ή μετοχές π.χ (ἄνω) ἀνώτερος-ανώτατος, (ὑπερ) ὑπέρτετος-ὑπέρτατος, (ἐπικρατών) ἐπικρατέστερος-ἐπικρατέστατος.
• Τα περιφραστικά παραθετικά σχηματίζονται με το θετικό βαθμό του επιθέτου και με ορισμένο ποσοτικό επίρρημα μπροστά από αυτό. Έτσι ο συγκριτικός βαθμός σχηματίζεται με το επίρρημα ''μᾶλλον'' και ο υπερθετικός με το ''μάλιστα''. Όλα τα επίθετα που σχηματίζουν μονολεκτικά παραθετικά μπορούν να σχηματίσουν παράλληλα και περιφραστικά παραθετικά. Σχηματίζουν τα παραθετικά τους μόνο περιφραστικά οι μετοχές (π.χ μᾶλλον δυνάμενος- μάλιστα δυνάμενος, μᾶλλον συμφέρων-μάλιστα συμφέρων κ.α) και ορισμένα μονοκατάληκτα επίθετα που χρησιμοποιούνται ως ουσιαστικά: ἔρων, ἔνδακρυς εὔελπις, κόλαξ κ.α.